YAŞLILIKTA 4 TEMEL BESİN HER GÜN YENMELİ
Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayla Gülden Pekcan, yaşlı bireylerin dört besin grubunun her gün yeterli ve dengeli miktarlarda tüketilmesinin büyük önem taşıdığını belirtti. Pekcan, yaşlı bireylerin her gün, “süt ve süt ürünleri”, “kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohumlar, taze sebze ve meyveler ve “ekmek – tahıllar gruplarındaki ürünlerini tüketmelerini önerdi.
Uzmanlar, yaşlılarda enerji gereksiniminin, fiziksel aktivitenin azalmasına bağlı olarak yetişkin döneme göre daha düşük olduğunu vurgularken, beslenmenin bu dönemdeki birçok hastalığın önlenmesi açısından çok önemli olduğunu vurguluyor.Yaşlılarda şişmanlık veya zayıflık, kas dokusu kaybı, beslenmeye bağlı kronik hastalıklar, osteoporoz ve kemiklerde kırıklar, vitamin ve mineral yetersizlikleri sık görülen beslenme ve sağlık sorunları olduğunu belirten Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayla Gülden Pekcan, şu bilgileri verdi:
“Yaşlılık döneminde yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması, gereksinme duyulan besin ögelerinin vücuda alınması, beslenmeye bağlı kronik hastalıkların oluşumunun önlenmesi, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi ile yaşam kalitesinin arttırılması için önem taşımaktadır. Yaşlanma ile görülen fiziksel, hastalık durumu, psikolojik ve sosyal değişiklikler, oluşan tat ve koku almadaki azalma, diş kayıpları, iştahsızlık, besinlerin sindirimi ve besin ögelerinin emilimin azalması gibi birçok etmen beslenmeyi olumsuz etkileyebilmektedir”
Pekcan yaşlı dönem beslenmesini şöyle özetledi: “Yaşlılarda günlük enerjinin %12-15’inin proteinden gelmesi, kilogram vücut ağırlığı başına 0.8-1.0 gram protein alınması ve proteinin de iyi kaliteli kaynaklardan (tavuk, kırmızı et, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri) sağlanması gerekmektedir. Diyetle yağ alımı enerjinin %25-30’u, karbonhidrat alımı enerjinin %55-60’ı kadar olmalıdır. Yaşlı bireylerin dört besin grubundan her gün yeterli ve dengeli miktarlarda tüketmesi büyük önem taşımaktadır.Dört besin grubunu; Tavuk, kırmızı et, balık, süt ve süt ürünleri, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohumlar, taze sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar (tam tahıl, bulgur, pirinç, makarna vb.) oluşturmaktadır.”
Pekcan, “Yaşlılarda artan protein gereksinmesinin karşılanmasında tavuk eti önem taşır.Özellikle derisi ayrılarak tüketildiğinde doymuş yağ içeriğinin kırmızı ete göre düşük olması ve kronik hastalıkları olan bireylerde sağlıklı bir seçimdir. Tavuk eti bazı vitaminler ve mineraller (demir, çinko, fosfor, magnezyum, B1, B6, B12, niasin) açısından iyi kaynaktır. Yaşlılarda B12 vitamini bilişsel işlevler (unutkanlığın önlenmesi), aneminin önlenmesi yönünden oldukça önemlidir. Demir ve çinko için iyi kaynak olması ile bu minerallerin yetersizliğinin önlenmesine destek olur. Sindirim kolay, protein kaynağı tavuk etinin haftada en az 2-3 kez tüketilmesi yaşlılarda sağlıklı beslenme için iyi bir seçenektir” dedi.
BESD-BİR Hakkında:
Beyaz et tüzel temsilcisi durumunda bulunan BESD-BİR, sektörün sorunlarına sahip çıkmak amacıyla 1992 yılının son günlerinde “Damızlık Tavukçuluk Derneği’ olarak kurulmuş 1994 yılında beyaz et sanayicilerinin de katılımı ile “Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği” (BESD-BİR) adını alarak geniş tabanlı yeni bir oluşum haline gelmiştir. Birlik, bugün Türkiye’nin toplam kanatlı eti, kuluçkalık yumurta ve civciv üretiminin yaklaşık %91’ini karşılamakta ve kanatlı sektörünü en üst düzeyde temsil etmektedir. Derneğin amacı kanatlı eti sanayinin gelişmesi, işletmelere katkı sağlayacak değerler yaratılması, sektörün en doğru şekilde temsili ve kamu-sanayi ilişkilerinde gerekli iletişimin sağlanması için çalışmalar yapmaktır. BESD-BİR’e kayıtlı 30 üye firmabulunmaktadır. BESD-BİR sektörün gelişimi için ilgili tüm paydaşları ile birlikte çalışmaktadır. Dernek, Tarım Şuralarına katılır, Kalkınma Planı hazırlığı çalışmalarında Özel İhtisas Komisyonlarında görev alır, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın özellikle Et ve Et Ürünleri İhtisas Alt Komisyonu olmak üzere birçok çalışmalarında yer alır. Bunların dışında, sektörle ilgili olarak kamu kurumlarınca yapılan kanun, kararname ve yönetmelik hazırlık çalışmalarında BESD-BİR, tek temsilcisi sıfatıyla kanatlı eti sektörü adına görüş bildirmekte, söz konusu çalışmalara yaptığı katkılarla pratiğe uygun bir mevzuatın çıkarılmasına çaba sarf etmektedir.
