SağlıkYaşam

TÜRKİYE’DE HER 10 KİŞİDEN 7’Sİ OTİZMİ DUYMAMIŞ!

Günümüzde her 68 çocuktan birisi otizm riski ile doğuyor, her 20 dakikada 1 çocuk otizm tanısı alıyor ancak ülkemizde hala otizmin ne olduğu, belirtileri ve tedavisi tam anlamı ile bilinmiyor.
Birleşmiş Milletler tarafından deklare edilen 2 Nisan Otizm Farkındalık gününde otizm dünyanın gündemi olacak. GFK Türkiye sponsorluğunda Tohum Otizm Vakfı için yapılan “Türkiye’deki Bireylerin Otizm Algısı ve Bilgi Düzeyi” araştırmasında, Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinin 15 ilinde 1.237 kişi ile yüz yüze görüşülerek Türkiye’nin otizm farkındalık karnesi çıkarıldı.

Doğuştan gelen ve genellikle yaşamın ilk üç yılında fark edilen bir gelişimsel farklılık olan otizmi, araştırmaya katılanların yalnızca %29’u duyduklarını ifade etti. Otizmi duyduğunu belirtenlerin %14’ünün ise otizmi duymalarına rağmen hakkında herhangi bir fikirleri yok. Otizmi duyduğu belirtenlerin %93’ü ise otizmin belirtilerini bilmiyor.

Bilinen tek çare, erken tanı ile yoğun özel eğitim!

Bilimsel araştırmalar, erken tanı ve doğru bir eğitim yöntemi ile yoğun olarak eğitim alan çocukların yaklaşık yüzde ellisinde otizmin belirtileri kontrol altına alınabildiğini, gelişim sağlanabildiğini, hatta bazı otizmli çocukların ergenlik yaşına geldiklerinde diğer arkadaşlarından farkı kalmadığını göstermektedir. Ancak araştırmaya katılanlardan otizmi duyanların sadece %18’i tedavi edilebileceğini düşünüyor. Yoğun, sürekli ve özel eğitim otizmin tek tedavisi olmasına rağmen, araştırmaya katılanlar otizmin tedavisinde kullanılan temel yöntemin hastanede tedavi olduğunu belirtiyor.

Otizmin belirtilerine dikkat!

Doğuştan gelen ve genellikle yaşamın ilk üç yılında fark edilen karmaşık bir nöro-gelişimsel bozukluk olan otizmin, beynin ve sinir sisteminin yapısını ya da işleyişini etkileyen bir sürecin sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Otizmin genetik temelleri olabileceği, çevresel faktörlerle tetiklendiği görüşü̈ hakimdir.

Otizmli çocukların fiziksel gelişimleri ve dış görünümleri diğer çocuklardan farklı değildir. Otizmin belirtilerini ‘Sosyal İletişim ve Etkileşim Sorunları’ ve ‘Tekrarlayan/Takıntılı Davranışlar ve Sınırlı İlgi ya da Etkinlikler’ başlıkları altında toplamak mümkündür.

Otizmin başlıca belirtileri arasında; başkalarıyla göz teması kurmamak, gözlerin bir yere takılıp kalması, ismi söylendiğinde bakmamak, sözleri tekrarlamak, parmağıyla ile istediği şeyi gösterememek, akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermemek, sallanmak, çırpınmak, parmak ucunda yürümek, dönen nesnelere karşı aşırı ilgi ve takıntılı davranışlar sayılabilir. Çocuğun aynı yaştaki diğer çocuklardan farklı davranışları ve yukarıda açıklanan belirtiler gözlemleniyorsa hemen vakit kaybetmeden otizm konusunda uzman bir psikiyatriste başvurmak çok önemlidir.

Farkındalık için Otizme Mavi Işık Yak!

2 Nisan Otizm Farkındalık Günü’nde kamuoyunun dikkatini otizme çekmek için başlatılan ve bütün dünyada desteklenen Mavi Işık Yak kampanyasının (Light It Up Blue) Türkiye elçisi olan Tohum Otizm Vakfı, tüm Türkiye’ye “Otizme Mavi Işık Yak” çağrısı yapıyor. 2 Nisan günü bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’de de binalar mavi ışıkla aydınlatılacak, insanlar mavi giyecek ve sosyal medya hesapları üzerinden #otizmemaviışıkyak etiketi ile otizmle ilgili mesajlar vererek otizmin farkında, otizmli bireylerin yanında olduklarını ifade edecekler.

2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık günü sebebi ile açıklama yapan Tohum Otizm Vakfı Genel Müdürü Betül Selcen Özer “Otizmin görülme sıklığı günümüzde çok büyük bir hızla artıyor. 1985 yılında her 2.500 çocuktan birine konan otizm tanısı, günümüzde doğan her 68 çocuktan birisi için konulmakta. Otizmin görülme sıklığından hareketle ülkemizde, 0-18 yaş grubu arasında yaklaşık 352.000 otizmli çocuğumuzun ve gencimizin eğitim, sağlık ve sosyal hizmetlerden faydalanmak için beklediğini biliyoruz.

GFK Türkiye’ye Türkiye’de otizmin bilinirliği konusunda bize çok önemli veriler sağlayan araştırması için çok teşekkür ediyoruz. Bu araştırmanın sonuçları bir kez daha gösterdi ki otizm farkındalığı konusunda daha çok çalışmalıyız. Erken tanı ve eğitimin otizmin tek çaresi olduğunu her platformda dile getirmeliyiz. Buradan herkesi 2 Nisan günü gerçekleşecek “Otizme Mavi Işık Yak” kampanyamıza destek vermeye, otizm farkındalığı konusunda sesimiz olmaya, otizmli bireylerin ve ailelerinin yanında olmaya çağırıyorum. ” dedi.

Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı, “Otizm ve Yaygın Gelişim Bozukluğu” olan çocukların erken tanısının konulması, özel eğitimi ile topluma kazandırılmasına öncülük edilmesi ve bunun yurt çapında yaygınlaştırılması amacıyla, kar amacı gütmeyen ve kamu yararını gözeten bir sağlık ve eğitim vakfı olarak 15 Nisan 2003 tarihinde kurulmuştur.

Tohum Otizm Vakfı 13 yıldır yaptığı çalışmalarla; 46.000 çocuğa otizm riski taraması yapılmış, 6.190 öğretmen ile 1.250 sağlık personeline eğitimler verilmiş, 18 adet ulusal ve uluslararası hibe programları projeleri yürütmüş ve 96.000 adet Otizm Eğitim Kiti ve bilgilendirme kitapçıklarını ücretsiz olarak dağıtmıştır. Özel Tohum Vakfı Özel Eğitim Okulu, Türkiye’de örnek model okul olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Türkiye’de ilk defa otizmli çocuklar için tablet uygulamaları geliştirilerek ücretsiz olarak kullanıma sunulmuştur. Otizmli çocuk ailelerinin ve eğitmenlerin ücretsiz faydalandığı ve 16.000 üzerinde üyesi olan Otizm Eğitim Portalı’nı (www.tohumotizmportali.org) yayına açılmıştır. 13 yılda toplam 86.000 otizmli çocuk ve ailenin hayatında fark yaratılmıştır.