ÇOCUKLARDA DİŞ SORUNLARINA İLK YARDIM ÖNERİLERİ
Göz bebeğimiz olan çocuklarımızın her ihtiyacını karşılamaya çalışsak da, günlük hayatın koşuşturmacası içerisinde bazen çok önemli konuları dikkatimizden kaçırabiliyoruz. Onlardan biri ve en sık ihmal edileni ağız ve diş sağlığı! Oysa ‘nasılsa kalıcı diş değil, yenisi çıkacak’ diye ertelenen süt dişindeki rahatsızlıklardan kırılan dişe dek bazı ihmallerin çocukta dikkat dağınıklığından kalp hastalıklarına birçok soruna yol açabildiğini belirten Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Diş Hekimi (Pedodontist) Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, “Beklenmedik durumlarda karşınıza çıkabilecek diş problemlerinin üstesinden gelmenin yolları mevcut. Ancak sorunlu dişe kalıcı tedavi uygulanmazsa çok daha ciddi sorunlar kaçınılmaz olacaktır” diyor. Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, 21-27 Kasım Toplum Ağız ve Diş Sağlığı Haftası kapsamında, diş sorunlarına doğru ve etkili müdahale yollarını anlattı, ebeveynlere çocuklarının diş sağlığı için önemli uyarılar ve önerilerde bulundu. 
Gece diş ağrısıyla uyanırsa
Çocuğunuz bir gece ansızın diş ağrısı ile uyanırsa ne yapmanız gerektiğini biliyor musunuz? Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Diş Hekimi (Pedodontist) Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, ailelerin kendilerine en sık “dün gece dişi çok ağrıdı” şeklinde şikayetle geldiklerini belirterek “Böyle bir durumda, ağrıyan bölgeye özen göstererek hemen çocuğunuzun dişini fırçalayın. Diş temizliği sayesinde rahatlama oluşacaktır. Ağrıyan dişin olduğu bölgeye 5 dakika arayla 5’er dakika dışarıdan, ince bir beze sarılmış buz uygulaması yapın. Buz o bölgeye gelen damarların daralmasını sağlayarak kan akışının azalmasına neden olacak ve bu sayede iltihabın aktif halini baskılayacaktır. Ayrıca buz hissizlik de oluşturacağı için lokal bir uyuşukluk olacak ve ağrı hissini azaltacaktır. Ağrı yine de geçmezse çocuğun yaşına ve kilosuna uygun dozda ağrı kesici verilerek geceyi rahat geçirmesi sağlanabilir ancak elbette bunlar geçici çözümler. Mutlaka çocuk diş hekimine giderek tedaviye başlamak gerekir” diyor.
Dişi kırılırsa
Çocuğunuzun düşme veya çarpışma anında dişi kırıldıysa diş hekimine ulaşana kadar geçen zaman çok büyük önem taşıyor. İlk müdahalenin doğru yapılması, çocuğun ömür boyu yaşayabileceği problemlerin önüne geçebiliyor. Dr. Dt. C. Ceren Soytuna “Eğer diş kırıldıysa mutlaka kırık parçaları bulun. Kırılan parçaların nemli bir ortamda taşınması çok önemlidir. Bunun için en uygun solüsyon süttür. Kırılan dişi marketten alacağınız bir paket sütün içine atın ve çocuk diş hekimine ulaştırın. Bu sayede uygun koşullarda gelen kırık parça dişe yapıştırılarak hiçbir estetik kayıp yaşanmadan eski haline dönmesi mümkün olacaktır” diyor.
Dişi yerinden fırlarsa
Çarpışma veya kaza sonucu diş yerinden tamamen çıkabilir de! Böyle bir durumda yerinden çıkan dişin bulunması çok önemli. Yerinden fırlayan diş kalıcı bir diş ise dişin kuronundan tutarak kökünü akan suda temizleyin, kesinlikle diş köküne dokunmayın ve dişi yerine yerleştirin. Bir peçeteyi rulo haline getirerek ısırtın ve çocuk diş hekimine gidin. Bu süre içerisinde dişi yerine yerleştiremiyorsanız süt dolu bir kabın içine koyarak en kısa sürede çocuk diş hekimine gitmeniz uygun olacaktır. Eğer yerinden fırlayan diş süt dişi ise yine dişi bularak çocuk hekimine ulaştırın.
Çürükleri varsa
Birçok anne babanın ‘nasılsa süt dişi, dökülecek yenisi gelecek’ diyerek fazla önemsemediği süt dişlerindeki çürükler, çocukların beslenmelerini olumsuz etkilerken dikkat dağınıklığından yorgunluğa, unutkanlıktan kalp hastalıklarına dek birçok soruna neden olabiliyor. Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, gerek süt dişi gerekse kalıcı dişlerde baş gösteren çürüklerin ihmale gelmeyeceğini belirterek “Anne babalar çocuklarının diş hekiminden korkabilecekleri düşüncesiyle de onları küçük yaşta getirmek istemeyebiliyorlar. Oysa diş tedavileri artık çok kolaylaştı. Her çocuğa yapılacak işlemi onun anlayacağı dilde anlatmak gerekiyor. Korkutmadan aletleri tanıtmak çocukların güvenini kazanmayı sağlıyor. Aletlere isimler takmak hem eğlenceli oluyor hem de çocuğa hayal kurmasını ve diş tedavisini oyun gibi görmesini sağlıyor. Hiçbir zaman ‘hiç acımayacak’ demiyoruz. Ne hissedeceğini anlatınca düşündüğümüzden çok daha dirayetli durabiliyor çocuklar” diyor. Eğer çocuk tüm çabalara rağmen korkuyorsa genel anestezi ile tedavi yaptıklarını belirten Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, tüm tedavilerin böylelikle tek bir seansta ve yüksek kalite ile yapılabildiğini, uzman ellerde anesteziden çekinmeye gerek olmadığını, sorunun başarıyla ortadan kalkabildiğini söylüyor.
Bu hataya düşmeyin!
Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, genellikle ailelerin çocuklarının dişlerini fırçalamak için tüm dişlerin tamamlanmasını beklediklerini belirterek “İlk dişlerin çıkmaya başlaması bile artık geç sayılıyor. Yapılan yeni çalışmalar çürük yapıcı bakterilerin diş çıkmadan önce de ağız içinde çoğalmaya başladığı yönünde. Yani çocuğunuzun ağzında diş olmasa da bakteriler kendini hazırlamaya başlıyor. Ne kadar iyi ve temiz tutarsak, ağız içinde çürük yapıcı bakteri sayısı düşüyor. O yüzden çocuklar doğar doğmaz ağız temizliğine başlanmalı. Dişlerin ilk sürmeye başlaması ile parmak fırçalar; azı dişlerin sürmesiyle de (yaklaşık 1 yaş) çocuk diş fırçalarının kullanılması önemli. İlk diş muayenesi de 6 ay-1 yaş arasında yapılmalıdır” diyor.
