500 YILLIK TARİH KİTAPLAŞTIRILDI
Prof. Dr. Ahmet Özgiray ve Prof. Dr. M. Akif Erdoğru’nun derlediği “Bodrum Yarımadasının Tarihi Coğrafyası” adlı kitabının tanıtım toplantısı ve imza günü etkinliği Salmakis Otel’de gerçekleştirildi.
Etkinliğe, Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon, Prof. Dr. Ahmet Özgiray, Prof. Dr. M. Akif Erdoğru ve akademisyenler, Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gündüz Nalbantoğlu, Salmakis Otelin sahibi Tuncay Karakaya, Belçika Krallığı Bodrum Fahri Konsolosu Onursal Özatacan ve geniş bir dinleyici topluluğu katıldı.
Başkan Kocadon: Prof. Dr. Ahmet Özgiray, benim köylüm, benim insanım
Bodrum’un tarihiyle ilgili yayınlanan bu kitaba, gösterdikleri yoğun ilgi için teşekkürlerini dile getiren Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Prof. Dr. Ahmet Özgiray hoca benim köylüm, benim insanım. Bilgisi ve birikimi ile Bodrum’un değerlerinden biri. Akademik hayatı boyunca Bodrum’un tanıtılması ve tarihinin bilinmesi için olağanüstü bir çaba içinde oldu. Bodrum konulu çalışmalarında bizden her ne istediyse, ikiletmeden yerine getirdik. Destekledik. Bu desteklerimizi dün olduğu gibi bugün de sürdürmekteyiz. Ahmet hocamızın Bodrum araştırmaları emeklilik yıllarında da devam etmekte. İlk olarak Prof. Dr. Ahmet Özgiray ve değerli öğrencisi Prof. Dr. M. Akif Erdoğru ile birlikte 2007 yılında ‘Her Yönüyle Bodrum Sempozyumlarının’ birincisini gerçekleştirdik. 2011 yılında ikincisini, 2013 yılında üçüncüsünü, 2016 yılında ise dördüncüsüne imza attık. Bugün tanıtımı yapılan ‘Bodrum Yarımadasının Tarihi Coğrafyası’ kitabını belediyemizin bir yayını olarak kamuoyuna sunmanın kıvancını yaşıyoruz. İsteyen gelip belediyemizin ilgili müdürlüklerinden bu kitabı ücretsiz temin edebilir. Bizler, Bodrumlu olarak aslımızı bildik, bugüne kadar da yaşattık. Ancak gelişen dünya şartları ve teknoloji, yeni nesilleri kendi benliklerinden koparmakta, bu durum da okumayan, hayatı sorgulamayan bir neslin yetişmesine neden olmaktadır. Artık sokaklarda top koşturan, top oynarken cam kıran çocuklar maalesef ki yok. Bodrum siz değerli hocalarımız tarafından araştırıldıkça; bizler de kültürümüzü, tarihimizi yakından öğrenmiş, tanımış olacağız. Bodrum için yapılan her çalışma bizim nazarımızda değerlidir, kıymetlidir, önemlidir. Bizler de var oldukça, sizlere destek olmaya devam edeceğiz. Emeğiniz için siz değerli hocalarıma ve buraya kadar gelip salonu dolduran misafirlerimize çok teşekkür ediyorum.”
Prof. Dr. M. Akif Erdoğru: Osmanlı Arşiv Belgeleri’nde Bodrum; ‘Sıravolos Nahiyesi’ olarak geçer
Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon’un ardından söz alan kitabın derleyicilerinden Prof. Dr. M. Akif Erdoğru 2007 yılından bu yana Prof. Dr. Ahmet Özgiray’la birlikte Bodrum üzerine çalışmalar yaptıklarını ve sempozyumlar düzenlediklerini belirterek şunları söyledi: “Bodrum Yarımadasının Tarihi Coğrafyası kitabında 1522 yılından bugüne Bodrum’un iskan edilen bölgeleri, bu bölgelerin yerel isimlerin etimolojik açıklamalara girilmeden belgelere göre verildiğini ve aynı zamanda Bodrum Yarımadası’nda yetişen tarım ürünleri, sayısal nüfus verileri Osmanlı Arşiv Belgelerine ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün arşivindeki bilgilere göre hazırladık. Bodrum, arşivlerde ‘Sıravolos Nahiyesi’ olarak yer alıyordu. Sonraki dönemlerde yarımada Sıravolos ve Karaova olarak iki nahiyeye bölünmüştür. Bodrum Yarımadası’nın Osmanlı Türk dönemi hakkında yapacağımız çalışması için bir kaynak eseri derledik. İsmi bilinen ancak kurulduğu yer hakkında bugün bilgi sahibi olunamayan yerler titiz çalışmalarla ortaya çıkarılabilecektir. Bunun için de ilgi duyan akademisyenlere büyük iş düşmektedir. Arşivlerde; Hürrem, Kuyucak, Göçer, Kızılca Kuyu, Maymuncuk, Mülk, Türkmenönü gibi Bodrum köylerinin isimlerinin bulunmasına rağmen, bu köylerin bugün yok olduğu dolayısıyla yerlerinin tespit edilmesi gerekmektedir.”
Prof. Dr. Ahmet Özgiray: Bodrum Kalesi’nin anahtarı Kanuni Sultan Süleyman’da
Prof. Dr. M. Akif Erdoğru’nun ardından söz alan Prof. Dr. Ahmet Özgiray da Bodrum tarihi hakkında şunları söyledi: “Bodrum Kalesi, Kanuni Sultan Süleyman’ın Rodos seferi dönüşünde, Saint Jean Şövalyeleri’nden alınmıştır. Ada alınıncaya kadar şövalyeler deniz ve karadan halka zulmedip, mallarını yağmalamışlardır. Saldırılara karşı halk Episkopi’de bir rasathane kurarak buradan şövalyeleri gözetlemeye başlamışlardır. Fetih sonrası Kalenin anahtarı bizzat Behram Paşa tarafından 17 Kasım 1522 tarihinde Pargali İbrahim Paşa aracılığı ile Kanuni Sultan Süleyman’a ulaştırılmıştır. Biz bu bilgileri, Viyana Milli Kütüphanesi (Österreichische Nationalbibliothek) yazma eserler bölümünde No: 327’de saklanan ‘Rodos Seferi Ruznâmesi (Günlüğü)’ adlı el yazması eserden öğreniyoruz. Rodos Şövalyeleri de denen Saint Jean Şövalyeleri ilk olarak Kudüs’te daha sonra Rodos’ta varlıklarını sürdürdü. Burada bulundukları süre içinde, deniz yoluyla hacca giden gemilere saldırarak, Adalar Denizinin güvenliği açısından tehdit oluşturmaya başlamışlardır. Fatih Sultan Mehmet’in son dönemlerinde kuşattığı adanın fethi Kanuni Sultan Süleyman’a nasip olmuştur. Adanın alınmasıyla hac ve ticaret yolu güvenliği sağlanmıştır. Rodos’un Türkler tarafından alınmasından sonra şövalyeler Malta’ya yerleştiler. Burada da Akdeniz’in güvenliğini tehdit etmeye devam ettiler. 1565 yılında, Malta adasının alınması için sefere çıkan Osmanlı Donanması başarılı olamamıştır. Bu seferde, Bodrumlu Amiral Turgut Reis de şehit düşmüştür. Büyük Türk gezgini Evliya Çelebi 1670’li yıllarda Bodrum’a gelmiştir. Kalesinin, Anadolu kıyılarında korunmuş en muhkem kalelerden biri olduğunu belirterek, burada yetişen siyah üzümün meşhur olduğunu söylemiştir. Çarşı, pazarı, evleri hakkında bilgi verdikten sonra Bodrum karşısındaki İstanköy adasına geçtiğini, seyahatnamesinden biliyoruz.”
Prof. Dr. Ahmet Özgiray, yayına hazırladığı Franz Von Papen’in ‘Anılar’, Hughe Knatchbull-Huggessen’in ‘Barışta ve Savaşta Bir Diplomat: Büyük Britanya’nın Türkiye Büyükelçisi Sir Hughe Knatchbull-Huggessen’in Anıları’ ve Harold Nicolson’un ‘Tatlı Sular Bir İstanbul Macerası’ kitapları hakkında da bilgi vererek; kitapları temin etmek isteyenlerin Er Yayınları’na başvurabileceklerini söyledi.
Sözlerinin sonunda, ‘Bodrum Yarımadasının Tarihi Coğrafyası’ kitabına sponsor olarak basımını gerçekleşmesini sağlayan Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon’a teşekkür eden Özgiray, “Bodrum’un değerlerini yükseltmek için mesaimizi, ömrümüz elverdiğince sürdürmeye devam edeceğiz.” dedi.
Sunumun ardından Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon, Prof. Dr. Ahmet Özgiray ve Prof. Dr. M. Akif Erdoğru, ‘Bodrum Yarımadasının Tarihi Coğrafyası’ kitabını misafirler için imzaladılar.
